Jak zapanować nad finansami po wakacyjnych wydatkach?

Po letnich wojażach wracamy do codzienności. Bywa ona trudna m.in. ze względu na zobowiązania finansowe, które trzeba spłacić. Coraz więcej Polaków, bo aż 13%, decyduje się na finansowanie wakacyjnych marzeń pożyczonymi pieniędzmi. To o 3 punkty procentowe więcej niż w ubiegłym roku. Nawet ci, którzy uniknęli pożyczek, mogą po urlopie zmagać się z napiętym budżetem, próbując odnaleźć się po wakacyjnym szaleństwie.

Niekontrolowane wydatki na wakacjach

Podczas urlopu często trudno jest zapanować nad budżetem. Lekką ręką wydajemy pieniądze na rzeczy, na które w normalnych okolicznościach byśmy się nie zdecydowali. Dodatkowo pojawiają się nieprzewidziane wydatki – np. zepsute auto po długiej podróży, mandat w obcym kraju czy zbyt duży bagaż na lotnisku. Często do nadmiernych wydatków przyczynia się również korzystanie z kart płatniczych zamiast gotówki. W przypadku płatności kartą łatwiej jest stracić rachubę, ile już wydaliśmy. W efekcie, po powrocie do domu i podliczeniu wszystkich kosztów, wiele osób przeżywa niemiłe zaskoczenie, odkrywając, jak bardzo przekroczyły założony budżet.

Rosnące wakacyjne budżety

- Tymczasem nawet „wyjściowe” i zaplanowane na urlop wydatki wcale nie są niskie, w odniesieniu do wynagrodzeń w naszym kraju. Według raportu Wakacyjny Portfel Polaków 2024, aż 32% badanych na wakacje planowało przeznaczyć od 2,5 do 5 tys. zł, a 23% od 5 do 10 tys. zł^[1]. Warto też podkreślić, że jedynie 1/3 uczestników tej analizy stwierdziła, iż ich wydatki na urlop nie przekroczą zeszłorocznych^[2]. Wakacyjne budżety są zatem coraz większe, a przez to pojawiać się mogą problemy z niewypłacalnością – alarmuje Angelika Uroniuk, ekspertka Intrum.

Potwierdzają to dane BIG InfoMonitor i Biura Informacji Kredytowej. Długi Polaków w I kwartale 2024 wzrosły o 2,1 mld zł – do kwoty 85,7 mld zł, a problem ze spłatą swoich zobowiązań ma ponad 2,6 mln ludzi^[3]. Sytuacja ta dotyka więc wielu osób, a po okresie wakacyjnym, może być tylko gorzej, ponieważ są Polacy, którzy decydują się sfinansować swoje wakacje z pożyczki. Dodatkowo według analizy jednego z banków – 4% badanych planowało wykorzystać w tym celu kartę kredytową^[4]. Nie powinniśmy więc lekceważyć tego, ile wydajemy na urlopie, bo chwila beztroski może prowadzić do późniejszych problemów.

Jak zapanować nad zobowiązaniami?

Po wakacjach wiele osób może znaleźć się w trudnej sytuacji finansowej, wpadając w spiralę zadłużenia, z której trudno się wydostać. Kluczowym elementem, mogącym pomóc w tej sytuacji, jest odpowiednia strategia działania.

- Pierwszym krokiem powinno być ustalenie, które ze zobowiązań należy spłacić najpierw. Warto zająć się tymi długami, które mogą narobić najwięcej szkody. Zacznijmy więc od spłaty zobowiązań, za których nieuregulowanie grozi więzienie. Są to podatki, alimenty i grzywny^[5]. Kolejne na liście powinny być opłaty związane z mieszkaniem. Ich zadłużenie to ryzyko utraty dachu nad głową. Są to więc opłaty czynszowe, a także kredyty hipoteczne – tłumaczy Angelika Uroniuk.

Z badań przeprowadzonych przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych (KPF) i Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH wynika, że Polacy wysoko na liście priorytetów do spłaty uznają również opłaty za media, tj. prąd, gaz i wodę^[6]. Jest to bardzo racjonalne działanie, biorąc pod uwagę ich znaczenie w codziennym życiu.

Jeśli zaciągnęliśmy pożyczki u rodziny lub znajomych, postarajmy się z nimi dogadać. Przedstawmy im naszą sytuację i umówmy się na spłacenie długu w późniejszym czasie. Zastosowanie takiej kolejności spłaty zobowiązań pozwoli uregulować najbardziej palące potrzeby w pierwszej kolejności – dzięki temu zmniejszamy ryzyko wystąpienia najbardziej negatywnych konsekwencji.

Warto rozmawiać z bankiem

Aby skutecznie walczyć z zadłużeniem, warto podjąć proaktywne kroki i nawiązać dialog z wierzycielami. Im szybciej to zrobimy i podejmiemy próby porozumienia, tym większa szansa na znalezienie korzystnego rozwiązania.

- Bank może zaproponować osobie zadłużonej kilka rozwiązań. Może to być np. czasowe odroczenie spłaty rat. Dzięki temu można uporządkować inne zobowiązania, tak by potem regularnie dokonywać opłat. Kolejną opcją jest obniżenie wysokości rat. Kredyt będzie spłacany dłużej, ale zmniejszy się wysokość comiesięcznych zobowiązań. Takie działanie może dać potrzebny bufor na wypełnienie luki w domowym budżecie^[7] – mówi Angelika Uroniuk, ekspertka Intrum.

Dobrą opcją może być też kredyt konsolidacyjny, który łączy kilka pożyczek z wielu miejsc w jedną. Takie działanie pozwala obniżyć comiesięczne zobowiązania. Warto też podkreślić, że spłata tylko jednej miesięcznej raty może być prostsza niż pamiętanie o opłacaniu kilku, co może pozytywnie przełożyć się na zapanowanie nad finansami.

Po zapanowaniu nad zobowiązaniami, warto zająć się budowaniem stabilnej sytuacji finansowej na przyszłość. Nauka na własnych błędach może być bolesna, ale stanowi doskonałą okazję do zmiany nawyków. Regularne monitorowanie wydatków, planowanie budżetu oraz tworzenie poduszki finansowej na niespodziewane wydatki to kroki, które pozwolą uniknąć problemów w przyszłości. Uważne podejście do wydatków może sprawić, że kolejny urlop będzie nie tylko udany, ale również wolny od stresu związanego z finansami.

 

^[1] Tamże.

^[2] Tamże.

^[3] BIG InfoMonitor i Biura Informacji Kredytowej, Rejestr Dłużników.

^[4] Santander Consumer Bank, Polaków Portfel Własny: wiosenne wyzwania.

^[5] Które długi spłacać w pierwszej kolejności? https://www.splatachwilowek.pl/czy-wiesz-ze/ktore-dlugi-splacac-w-pierwszej-kolejnosci/.

^[6] Tamże.

^[7] BNP Paribas, Zadłużenie finansowe. Jak wyjść z długów? Kiedy zacząć działać?

https://www.bnpparibas.pl/blog/zadluzenie-finansowe-jak-wyjsc-z-dlugow-kiedy-zaczac-dzialac