PIT-y last minute, czyli sprawdź, czy wiesz wszystko o nowych ulgach

Już 2 maja mija termin składania deklaracji podatkowych za 2022 r. Osobom, które jeszcze tego nie zrobiły, zostało zaledwie kilkanaście dni na wypełnienie PITów. To obowiązek, którego nie można uniknąć…, ale polskie prawo przewiduje aż 18 ulg, z których można skorzystać, rozliczając się z Urzędem Skarbowym. Warto znać aktualne przepisy i ustalenia, ponieważ zastosowanie konkretnej ulgi pozwala obniżyć wysokość kwoty odprowadzanej do fiskusa. Tym bardziej, że Polski Ład i nowelizacja prawa, która nastąpiła w ostatnich miesiącach, wprowadziły nowe możliwości odliczeń, z ulgą dla pracujących seniorów i ulgą dla rodzin, w których jest 4 i więcej dzieci na czele. Uwaga! – obecnie składając deklarację podatkową, można przekazać 1,5% podatku na wybraną Organizację Pożytku Publicznego, a nie 1%, jak to miało miejsce w latach ubiegłych.

Na początek najważniejsza kwestia – dostępne dwa rodzaje odliczeń – od podatku i od dochodu. – To drugie (odliczenie od dochodu) wydaje się „atrakcyjniejsze”, ponieważ dzięki niemu podatnik „wskakuje” do przedziału podatkowego o niższej stawce podatkowej. Z kolei odliczenie od podatku zmniejsza wysokość samej kwoty podatku. Dlatego wypełniając PIT-a, warto pamiętać, aby skorzystać ze wszystkich możliwych przysługujących ulg i odliczeń, by otrzymać wyższy zwrot lub zapłacić mniejszy podatek. Wato zadbać o swoje finanse w obliczu kolejnego kryzysu finansowego – radzi Aneta Miszczak, ekspert Intrum.

To odliczymy od podatku:

ulgę prorodzinną (na dzieci),
ulgę za pracę za granicą (tzw. ulgę abolicyjną).

To odliczymy od dochodu:

Od dochodu możemy odliczyć aż kilkanaście ulg. Przy składaniu rozliczenia podatkowego za 2022 r., od dochodu możemy odliczyć m.in:

składki zdrowotne (nowa ulga!),
ulgę na zabytki (nowa ulga!),
ulgę ma marketing produktu i ulgę na stworzenie nowego produktu (nowe ulgi!),
ulgę na sport, kulturę i szkolnictwo wyższe (nowa ulga!),
ulgę termomodernizacyjną,
ulgę na badanie i rozwój,
IKZE (konto emerytalne),
składki ZUS,
ulgę na leki i na sprzęt rehabilitacyjny,
ulgę za samochód,
ulgę na Internet,
darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze, a także na kult – Kościół i organizacje pożytku publicznego,
ulgę dla krwiodawców,
darowizny na cele walki z COVID-19.

Listę wszystkich obowiązujących ulg oraz zwolnień podatkowych znajdziemy na stronie Podatki.gov.pl.

Uwaga na nowe ulgi!

Przy rozliczaniu PIT-a, można skorzystać z kilku nowych ulg, co jest związane m.in. z pojawieniem się Polskiego Ładu.

Ulga dla pracujących seniorów

Jedną z nich jest ulga dla pracujących seniorów (a dokładniej należy na nią patrzeć jak na preferencyjne zasady opodatkowania). Aby z niej skorzystać, konieczne jest zaświadczenie o rezygnacji z przyjmowania świadczeń emerytalnych. To ulga dla osób, które mimo wkroczenia w wiek emerytalny (dla kobiet to wiek 60+, a dla mężczyzn 65+), pozostają aktywne zawodowo. W praktyce oznacza to brak pobierania świadczeń emerytalnych: emerytury lub renty rodzinnej z KRUS, emerytury lub renty rodzinnej z mundurowych systemów ubezpieczeń, emerytury lub renty rodzinnej z ZUS, świadczeń pieniężnych w związku ze zwolnieniem ze służby stałej funkcjonariusza służby mundurowej, uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.

Ulga polega na zwolnieniu od podatku dochodowego przychodów – mowa o kwocie maksymalnej 85 528,00 zł, które powstały w wyniku:

pracy na etacie,
umowy zlecenie (zawartej z m.in. podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą),
działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym, 5% stawką oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
zasiłku macierzyńskiego.

– W tym przypadku wyjątkiem będą przychody uzyskane na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich, itp.[1] – zaznacza Aneta Miszczak, ekspert Intrum.

Dla podatników, których ulga obowiązuje, przygotowano dedykowany przewodnik: „PIT-0 – Ulga dla pracujących seniorów”, który jest dostępny na stronie Podatki.gov.pl[2].

Ulga dla rodzin wielodzietnych 4+

Warto także zwrócić uwagę na ulgę 4+ dla rodzin wielodzietnych. Jak sama nazwa wskazuje, mogą skorzystać z niej podatnicy, którzy wychowują co najmniej 4. dzieci. Uwaga! – ulga „4+” jest niezależna od ulgi prorodzinnej!

Ulga zwalnia od płacenia podatku dochodowego od przychodów do kwoty 85 528,00 zł. Wspominany limit dotyczy każdego rodzica oddzielnie. Dotyczy przychodów z:

pracy na etacie,
umowy zlecenie (zawartej z m.in. podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą),
z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej (czyli 12% i 32%), podatkiem liniowym 19%, 5% stawką oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (niezależnie od stawki podatku),
zasiłku macierzyńskiego.

Oznacza to jednocześnie, że ulga 4+ nie obejmuje m.in. przychodów otrzymywanych z:

zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem zasiłku macierzyńskiego,
umów o dzieło,
praw autorskich (z wyjątkiem tych uzyskanych z umowy o pracę)[3].

Co istotne, ulga „4+” skierowana jest nie tylko do rodziców biologicznych, ale również do rodziców zastępczych oraz opiekunów prawnych, bez względu na stan cywilny. Aby skorzystać z ulgi, podatnicy muszą wychowywać dzieci/sprawować opiekę nad dziećmi:

małoletnimi,
pełnoletnimi, otrzymującymi zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (niezależnie od wieku),
pełnoletnimi, do ukończenia 25. roku życia, które się uczą lub studiują (w przypadku tej grupy dzieci wymagane jest spełnienie dodatkowych warunków ustawowych np. limity dochodów osiąganych przez pełnoletnie, uczące się dziecko).

Z ulgi można skorzystać również w trakcie roku. Wystarczy złożyć u pracodawcy lub zleceniodawcy stosowne oświadczenie na formularzu PIT-2. Wtedy nie będą pobierane zaliczki na podatek. Jeśli rodzic nie skorzystał z tej możliwości, może rozliczyć ulgę „tradycyjnie” w rocznym zeznaniu podatkowym.

W przypadku tej ulgi Ministerstwo Finansów również przygotowało pomoc dla podatników: „Przewodnik dla podatnika. PIT – Ulga dla rodzin 4+”[4].

Ulga dla innych, czyli jak przekazać 1,5% podatku na wybraną Organizację Pożytku Publicznego?

Wniosek o przekazanie 1,5% podatku (zastępuje poprzedni 1%, co wprowadziła nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie z 2003 r.) podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) zawarty jest już w zeznaniu podatkowym – to podstawowa informacja dla osób, które wcześniej nie dokonywały takiej darowizny. Wystarczy uzupełnić numer KRS wybranej OPP oraz kwotę, jaką chcemy przekazać – ważne, by nie przekraczała ona 1,5% podatku.

Uwaga! Jeżeli wypełniamy deklarację podatkową, korzystając z usługi Twój e-PIT i nie po raz pierwszy chcemy wesprzeć OPP, w zeznaniu przygotowanym w systemie, będzie widnieć automatycznie organizacja porządku publicznego, której przekazaliśmy 1% podatku w roku ubiegłym. Oczywiście, możemy zmienić dane dotyczące wybranej OPP, w tym nr KRS, a także cel szczegółowy. W tym celu wybieramy opcję „Wybierz organizację”, a potem z wykazu OPP wybieramy numer KRS organizacji, której chcesz przekazać 1,5%. Wskazujemy cel szczegółowy, jeżeli chcemy i zatwierdzamy zmianę. Na koniec należy zaakceptować i przesłać dalej zeznanie podatkowe. Które OPP można wesprzeć? Te organizacje, które znajdują się w wykazie podmiotów uprawnionych do otrzymania 1,5% podatku. Taka lista jest tworzona do 30 listopada danego roku podatkowego, a publikowana jest do 15 grudnia[5].

Emeryci i renciści, czyli osoby, które nie mają obowiązku składania zeznania podatkowego, także mogą przekazać 1,5% podatku wybranej organizacji pożytku publicznego. W tym celu wystarczy do 2 maja złożyć oświadczenie PIT-OP, które jest równoznaczne z przekazaniem kwoty w wysokości 1,5% podatku należnego.

Co więcej, renciści, którzy otrzymali od organu rentowego roczne obliczenie podatku PIT-40A i nie złożyli wniosku PIT-OP, kwota 1,5% podatku należnego na rzecz organizacji porządku publicznego zostanie przekazana podmiotowi wskazanemu we wniosku zawartym w zeznaniu, korekcie zeznania lub w PIT-OP za 2021 rok[6].

Jak zaznacza Aneta Miszczak, ekspert Intrum, warto poświęcić kilka minut na wypełnienie rubryki dotyczącej przekazania 1,5% podatku organizacji porządku publicznego. Dla nas to chwila, a dla fundacji czy innego podmiotu zajmującego się działalnością charytatywną może być to kwestia typu „być albo nie być”:

– Wiele osób chciałoby pomagać i wspierać finansowo różne organizacje, ale przyznaje, że nie ma na to pieniędzy. Pomaganie staje się szczególnie trudne w obecnej sytuacji, kiedy z powodu wysokiej inflacji i stóp procentowych niemała grupa Polaków na problem z przeżyciem „do pierwszego” bez zadłużania się. „Podzielenie się” 1,5% podatku z OPP rozwiązuje ten problem – pomagamy, robimy coś dobrego nawet wtedy, gdy nasze fundusze są ograniczone. Można uznać, że to również wyraz postawy obywatelskiej godny pochwały. Przekazując 1,5%, sami decydujemy o tym, do kogo trafi część podatku dochodowego, który trzeba zapłacić państwu. Tym samym mamy wpływ na dystrybucję środków publicznych. To pieniądze, które i tak oddajemy, więc warto na poważnie rozważyć, do kogo trafią – komentuje Aneta Miszczak, ekspert Intrum.

Przekazując 1,5% podatku dochodowego, wspieramy działanie podmiotów, których celem jest niesienie pomocy potrzebującym, walka z nierównościami i wykluczeniem, rozwiązywanie problemów pewnych grup społecznych. Organizacje porządku publicznego utrzymują się z darowizn, dotacji, wszelkich zbiorek, a od dekady dużą część ich „dochodów” stanowią środki przekazywane przez podatników, którzy „dzielą się” częścią swojego podatku przy rozliczaniu się z fiskusem.

Przykładem takiej organizacji jest łódzka Fundacja Happy Kids, która od przeszło dwóch dekad zmienia oblicze pieczy zastępczej w Polsce. Prowadzi 17 rodzinnych domów dziecka, umożliwiając udany start w dorosłość tym dzieciom, które nie miałyby na to szansy w biologicznych rodzinach. Ale nie jest to jedyny projekt Fundacji. W zeszłym roku ewakuowała do Polski 1500 sierot z ukraińskich domów dziecka wraz z opiekunami, dając im schronienie przed wojną. Fundacja Happy Kids już w lipcu otworzy także w Opatowie pierwszy w Polsce Rodzinny Dom Pomocy Społecznej, w którym pełnoletni, ale niesamodzielni z powodu dysfunkcji i niepełnosprawności byli wychowankowie pieczy zastępczej znajdą swój dom na resztę życia. W ten sposób Fundacja uchroni ich przed pobytem w niedostosowanych do ich potrzeb DPS-ach. Organizacja w planach ma także stworzenie Centrum Terapii w Piaskach, które świadczyć będzie pomoc psychologiczną tym, którzy po wyjściu z pieczy zastępczej nie poradzili sobie z wyzwaniami dorosłości.

Jak przyznaje Aleksander Kartasiński, Prezes Fundacji Happy Kids, nie byłoby to możliwe bez wsparcia darczyńców. – Otrzymywany wcześniej 1%, a od tego roku 1,5% podatku, stanowi znaczną część środków organizacji, które są wykorzystywanie na niesienie pomocy dzieciom i działania statutowe. Wiele projektów jest obecnie w trakcie realizacji, np. cały czas trwa budowa Rodzinnego Domu Pomocy Społecznej w Opatowie, która pochłonęła już ponad 2 mln zł. I choć zbliżamy się do końca prac, to nadal potrzebne jest wsparcie darczyńców, by mogli tam zamieszkać nasi pełnoletni podopieczni. Co więcej, właśnie otwieramy 18 rodzinny dom dziecka, w którym może przebywać maksymalnie ośmioro wychowanków. Zatrudnieni są tam zawodowi rodzice zastępczy, którzy mają odpowiednie kwalifikacje i przeszli w tym celu odpowiednie szkolenia. Rodziny wspierane są również przez pedagogów i psychologów, gdyż dzieci trafiające do nas, pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych i niestety doświadczyły już wiele cierpienia i traum. A dzięki waszej pomocy możemy stworzyć im szansę na lepsze dzieciństwo – tłumaczy Aleksander Kartasiński, Prezes Fundacji Happy Kids.

Składając deklaracje podatkową, można również zaznaczyć pole, które pozwali nie pozostać anonimowym w niesieniu pomocy. Jeśli podatnik wyrazi zgodę na przekazanie swoich danych osobowych, to do wybranej organizacji pożytku publicznego trafią takie dane jak: imię nazwisko, adres, a także wysokość przekazanej kwoty oraz informacje o celu szczegółowym. – My jako Fundacja zachęcamy do skorzystania z tej opcji, po to, by móc podziękować w należyty sposób wszystkim tym, którzy nam tego wsparcia udzielili – dodaje Ewa Tietianiec, Wiceprezes Fundacji Happy Kids.

[1] Źródło: www.podatki.gov.pl.

[2] Źródło: https://www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-dla-pracujacych-seniorow/#Przewodnik

[3] Źródło: www.kas.gov.pl,

[4] Źródło: https://www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-dla-rodzin-4/#Na-czym-polega-ulga

[5] Źródło: www.podatki.gov.pl

[6] Źródło: www.podatki.gov.pl