Sytuacja finansowa polskich konsumentów A.D. 2019. Intrum prezentuje tegoroczną edycję European Consumer Payment Report oraz Barometr Dobrobytu Finansowego

Intrum publikuje siódmą już edycję raportu European Consumer Payment Report, który bada podejście konsumentów z 24 krajów Europy do wydawania pieniędzy, oszczędzania i stan ich wiedzy w obszarze finansów osobistych. Jak na tle Europejczyków wypadają Polacy? Zadłużamy się częściej niż statystyczny mieszkaniec Europy – co 3 Polak (33 proc.) i co 4 konsument (25 proc.) z Europy w ciągu ostatnich 6 miesięcy pożyczył pieniądze, by opłacić rachunki – ale z drugiej strony, kiedy mamy taką możliwość, staramy się więcej oszczędzać. Intrum również po raz pierwszy w tym roku publikuje Barometr Dobrobytu Finansowego, który porównuje samopoczucie konsumentów z rynków europejskich względem ich finansów osobistych. Jak zatem oceniamy swoją kondycję finansową?

„Dobrobyt finansowy” zdefiniowany jest jako posiadanie poczucia bezpieczeństwa finansowego, które pozwala zaspokoić codzienne potrzeby związane z wydatkami i kontrolować finanse osobiste. Barometr Intrum mierzy dobrobyt finansowy za pomocą czterech czynników:

zdolność do płacenia rachunków na czas,
łatwość zadłużania się,
oszczędzanie na przyszłość,
wiedza na temat finansów.

Analizując każdy ze wspomnianych czynników w 24 krajach Europy i stosując punktację, stworzono Ogólny Wskaźnik Dobrobytu Finansowego dla każdego z nich. Polska z wynikiem 5,54 znalazła się w drugiej dziesiątce rankingu. Czy to oznacza, że źle oceniamy swoją sytuację finansową, czy obiektywnie funkcjonujemy w gorszych warunkach ekonomicznych niż, chociażby nasi zachodni sąsiedzi?

Zdolność do płacenia rachunków na czas

Brak możliwości opłacania rachunków na czas jest głównym powodem, dla którego odczuwamy stres związany z kwestiami finansowymi. Jak pokazuje raport Intrum, w ciągu ostatnich 12. miesięcy, co 5 Polak przynajmniej raz nie zapłacił rachunku. Ponad połowa (51 proc.) ankietowanych przyznaje, że stało się tak w wyniku zapomnienia o terminie płatności, a 43 proc. konsumentów nie zapłaciło z powodu braku pieniędzy. A jak oceniamy swoją przyszłość finansową w tym obszarze?

– Jak pokazuje nasz raport, blisko 1/3 (28 proc.) polskich konsumentów jest bardzo pewna, że będzie w stanie opłacać co miesiąc rachunki na czas. Jeżeli chodzi o europejską średnią, to jest ona wyższa i wynosi 40 proc. Te dane z jednej strony mówią wiele o sytuacji finansowej Polaków na tle reszty Europejczyków, ale można również stwierdzić, że pobrzmiewa w nich polski pesymizm, z którego niestety jesteśmy znani w Europie. Jesteśmy również ostrożniejsi w przewidywaniu naszej przyszłości, szczególnie jeżeli chodzi o finanse, niż reszta Europejczyków. W przypadku posiadania pewności co do regularnego uiszczania płatności, odpowiedzi polskich i europejskich konsumentów były już porównywalne (40 proc. vs 37 proc.) – mówi Krzysztof Krauze, Prezes Intrum w Polsce.

Mamy świadomość rosnących rachunków, które rosną szybciej niż nasze pensje. 47 proc. z nas przyznaje, że ten fakt wpływa negatywnie na nasze samopoczucie. Aż 85 proc. polskich konsumentów traktuje zapłatę rachunków jako priorytet w stosunku do innych, codziennych wydatków. W tej kwestii jesteśmy pozytywnym przykładem dla innych mieszkańców Europy.

Łatwość zadłużania się

Niestety, aby spełnić ten obowiązek, czasami musimy skorzystać z zewnętrznego źródła finansowania. 33 proc. Polaków w ciągu ostatnich 6 miesięcy pożyczyło pieniądze, by opłacić rachunki. Biorąc pod uwagę wszystkich mieszkańców Europy, ten odsetek jest nieco niższy i wynosi 25 proc. Najczęściej pożyczamy od rodziny i przyjaciół (blisko 60 proc. respondentów) lub korzystamy ze wsparcia banku, w którym posiadamy np. konto, itp. (38 proc.). Co 5 konsument z Polski przyznaje również, że zaciąga kredyt lub bierze pożyczkę, by kupić prezenty na Boże Narodzenie.

Oszczędzanie na przyszłość

– Wydaje się, że fakt, iż jesteśmy w gorszej sytuacji finansowej niż konsumenci z zachodniej części Europy – np. możemy liczyć na relatywnie niższe zarobki – motywuje nas najbardziej do oszczędzania. To zjawisko odzwierciedlają dane widniejące w European Consumer Payment Report – zaznacza Krzysztof Krauze, Prezes Intrum w Polsce.

Co 3 Polak (30 proc.) oszczędza co miesiąc od 5 do 10 proc. swoich dochodów. W ten sam sposób postępuje

24 proc. mieszkańców Europy. Na jaki cel odkładamy gotówkę? Aż 70 proc. z nas oszczędza na niespodziewane wydatki, a blisko połowa na wypadek utraty pracy lub innego źródła zarobków, co pokazuje przezorność polskich konsumentów. Aż 65 proc. z nich przyznaje, że nie zadowala ich kwota, którą mogą odkładać co miesiąc.

– Niekoniecznie musi świadczyć to o zasobności portfeli Polaków, ale np. o naszych ambitnych planach, co do oszczędzania w perspektywie długoterminowej. Mamy wiele celów, dla których oszczędzamy gotówkę: chęć kupienia domu lub mieszkania, podróżowania, pomocy finansowej naszym dzieciom i wnukom, zapewnienie sobie godnego życia na emeryturze, itp. – dodaje Krzysztof Krauze.

Wiedza na temat finansów

Wiedza dotycząca finansów, to zrozumienie, w jaki sposób funkcjonują kwestie związane z pieniędzmi. To zestaw umiejętności oraz informacji, które pozwalają nam podejmować świadome decyzje dotyczące finansów osobistych. Jak siebie oceniamy w tym przypadku?

Blisko 40 proc. Polaków uważa, że otrzymało wystarczająco dobre wykształcenie w dziedzinie finansów, by móc swobodnie zarządzać swoimi pieniędzmi, ale potrzebuje dodatkowego wsparcia w trudniejszych tematach – np. zarządzanie finansami na emeryturze. Co 5 konsument w naszym kraju przyznaje wprost, że nie posiada we wspomnianym obszarze wystarczających informacji, dlatego w kwestiach finansowych często musi korzystać z porad innych osób, a blisko 30 proc. respondentów badania Intrum chce dowiedzieć się więcej na temat zarządzania własnym budżetem.

Wiedzę na temat finansów czerpiemy głównie z Internetu (65 proc.) oraz ze szkoły (35 proc.). Informacje z tego obszaru często przekazują również rodzice (32 proc.). To wyjaśnia, dlaczego aż 83 proc. ankietowanych z Polski zadeklarowało, że próbuje uczyć swoje dzieci, w jaki sposób postępować z pieniędzmi.

O raporcie European Consumer Payment Report 2019

Raport bazuje na danych zebranych od 24,004 konsumentów z 24 krajów w Europie, by zyskać́ spojrzenie na ich codzienne życie, ich wydatki oraz zdolność́ do zarządzania finansami gospodarstwa domowego każdego miesiąca. Intrum kontaktuje się 250 000 zadłużonych konsumentów w całej Europie każdego dnia.

Pełny raport jest dostępny od 28 listopada na stronie: https://www.intrum.pl/partner-biznesowy/nasze-raporty/ecpr/