Prawo jazdy kat. C jednak od 18 roku życia. Parlament Europejski zatwierdził nowe przepisy

Siedemnastolatkowie jednak nie będą mogli prowadzić samochodów ciężarowych, nawet pod nadzorem doświadczonego kierowcy. Nowe przepisy ruchu drogowego UE umożliwią im staranie się o prawo jazdy kat. C dopiero rok później. To nie jedyna zmiana w prawie – europosłowie podjęli również decyzję o wdrożeniu cyfrowego prawa jazdy oraz rozszerzeniu zakazu prowadzenia pojazdu w jednym kraju na obszar całej Unii Europejskiej. Celem zmian jest poprawa bezpieczeństwa na drodze.

Ciężarówki tylko dla pełnoletnich

Zgodnie z nowymi przepisami uzyskanie prawa jazdy kategorii B będzie możliwe już w wieku 17 lat, jednak do momentu ukończenia 18 roku życia takie osoby będą musiały prowadzić samochód osobowy w towarzystwie doświadczonego kierowcy. Zasada ta – wbrew początkowym planom – nie będzie obowiązywała w przypadku samochodów ciężarowych i autobusów. Prawo jazdy kategorii C będą mogli uzyskać dopiero 18-latkowie, z kolei kategorii D – 20-latkowie. Warunkiem jest posiadanie przez nich certyfikatu kompetencji zawodowych. W przeciwnym razie dolna granica wiekowa zostanie przesunięta kolejno do 21 i 24 lat.

– Pomysł obniżenia minimalnego wieku niezbędnego do uzyskania prawa jazdy kategorii C był odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku. Stopa wakatów w sektorze TSL jest w Polsce o 44 proc. większa niż średnia dla całej gospodarki^[1]. Dopuszczenie do wykonywania zawodu młodych kierowców mogłoby ograniczyć problemy kadrowe firm. Mamy jednak drugą stronę medalu – troskę o bezpieczeństwo na drodze. Stąd prawdopodobnie zmieniono pierwotne założenia przepisów prawa drogowego UE. Pierwsze 2 lata za kierownicą będą wiązać się z bardziej restrykcyjnymi zasadami i sankcjami za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu oraz niekorzystanie z pasów bezpieczeństwa czy systemów zabezpieczania dzieci – mówi Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Grupa Eurowag.

Cyfrowe prawo jazdy stało się rzeczywistością

Kierowca poproszony o okazanie prawa jazdy będzie mógł wyciągnąć swój telefon. To właśnie na nim znajdzie się cyfrowa wersja dokumentu, która zgodnie z założeniami ma być głównym formatem prawa jazdy w krajach Unii Europejskiej maksymalnie do 2030 roku. Czy tradycyjna plastikowa karta przechodzi zatem do przeszłości? Niezupełnie. Kierowcy będą mogli ubiegać się o wydanie fizycznej wersji prawa jazdy, które powinno być im dostarczone w ciągu trzech tygodni od złożenia wniosku.

Złamanie prawa? Konsekwencje w całej UE

Nowe przepisy ograniczą swobodę poruszania się po drogach Unii Europejskiej kierowcom, którzy w swoim kraju mają wycofane, zawieszone lub ograniczone prawo jazdy. Poprzez wspólny system krajowe organy będą informowały się wzajemnie o najpoważniejszych wykroczeniach drogowych kierowców, w tym śmiertelnym wypadku samochodowym, znacznym przekroczeniu prędkości czy prowadzeniem pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

– Zakaz prowadzenia pojazdu wydany w jednym kraju członkowskim będzie równoznaczny z zakazem prowadzenia w całej Unii Europejskiej. Taki przepis ostatecznie zlikwiduje lukę prawną, polegającą na tym, że obecnie kierowcy pozbawieni prawa jazdy w jednym państwie, nie ponoszą z tego tytułu konsekwencji za granicą ze względu na brak o tym informacji w innym kraju. Odpowiedzialność kierowców nie będzie zatem lokalna – zauważa Mateusz Włoch, Grupa Eurowag.

By na drogach było bezpieczniej

Uzyskanie prawa jazdy będzie wkrótce nieco trudniejsze. Przyszli kierowcy zmierzą się na egzaminie z pytaniami dotyczącymi ryzyka związanego z martwymi punktami, systemów wspomagania kierowcy, bezpiecznego otwierania drzwi oraz ryzyka korzystania z telefonu podczas jazdy. W nowych przepisach europosłowie zwrócili dodatkowo większą uwagę na zagrożenia dotyczące pieszych, dzieci, rowerzystów i innych niechronionych uczestników ruchu drogowego. Mateusz Włoch dodaje, że zmiany zajdą również w zakresie ważności prawa jazdy i badań lekarskich.

– W przypadku samochodów osobowych i motocykli dokument będzie ważny przez 15 lat lub 10 lat, jeśli prawo jazdy będzie pełniło również funkcję dowodu tożsamości. Z kolei okres ważności dokumentu dla kierowców samochodów ciężarowych i autobusów wyniesie 5 lat, ale może zostać skrócony w przypadku osób w wieku co najmniej 65 lat. Zmiana ma umożliwić wykonanie częstszych badań lekarskich i szkoleń przypominających – wyjaśnia Mateusz Włoch, ekspert Grupy Eurowag.

Uzyskanie prawa jazdy lub jego odnowienie będzie wiązało się z koniecznością wykonania badań lekarskich, które obejmą testy wzroku oraz układu krążenia. W przypadku kierowców samochodów osobowych lub motocykli kraje członkowskie będą mogły wprowadzić alternatywę dla badań w postaci formularzy samooceny lub innych systemów krajowych. Nowe przepisy wejdą w życie 20 dni po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym. Na dostosowanie do nich prawa krajowego członkowie UE mają 3 lata oraz dodatkowy rok na przygotowanie się do ich wdrożenia.

 

^[1] Transport i Logistyka Polska, Transport drogowy w Polsce 2024/2025