Czy inspekcje czekają wydłużone kontrole okazjonalnych przewozów osób?

Kolejna konferencja CORTE z udziałem Inelo

W połowie grudnia 2023 roku odbyło się kolejne spotkanie Inelo z CORTE - międzynarodowej organizacji, która zrzesza przewoźników, instytucje transportowe i władze krajowe w celu wspierania oraz rozwoju polityki transportu drogowego w Europie. W czasie ostatniej debaty poruszono najistotniejsze tematy dla europejskiego transportu. Uczestnicy spotkania omówili m.in. zagadnienia związane z elektronicznym systemem do rejestracji naruszeń kierowcy i firm transportowych (tzw. ERRU) oraz poruszyli projekt aktualizacji rozporządzenia 561 w sprawie czasu jazdy i odpoczynków w transporcie osób. Co jeszcze się działo na ostatnim zgromadzeniu przedstawicieli ze świata transportu i dlaczego nowe przepisy, zaproponowane przez DG MOVE (tj. Dyrekcję Generalną ds. Mobilności i Transportu w Komisji Europejskiej) mogą przysporzyć inspektorom więcej pracy?

 Inelo w Zarządzie CORTE na kolejne dwa lata

Inelo do CORTE dołączyło w 2011 roku i na chwilę obecną jest jedyną polską firmą, należącą do Zarządu CORTE. Warto dodać, że na ostatnim spotkaniu członkowie CORTE przedłużyli dwuletnią kadencję Piotra Żółtego jako Przedstawiciela Zarządu i Rady Wykonawczej CORTE, który w Inelo sprawuje funkcję Dyrektora ds. Rozwoju Biznesu Międzynarodowego. Dodatkowo Inelo w strukturach CORTE jest jeszcze reprezentowane przez innych ekspertów: Małgorzatę Pander, Małgorzatę Gandor-Trzensisko, Mateusza Włocha,  Bartłomieja Zgudziaka i Michała Franczyka

-  Uczestnictwo Inelo w strukturach CORTE niebagatelnie wpływa na najistotniejsze decyzje w zakresie transportu i sposobie kontrolowania firm przewozowych. Dzięki nim eksperci Inelo dzielą się swoim doświadczeniem w obszarze funkcjonowania służb kontrolnych ze względu na to, że dostarczamy oprogramowanie dla 49  inspekcji w 25  krajach, a także wiedzą na temat analizy danych z tachografów czy przepisów dotyczących analizy czasu pracy kierowców. Co więcej, ścisła współpraca z CORTE daje Inelo wymierne korzyści. Pozwala organizować konferencje dla inspekcji, na których omawiane są najnowsze zmiany w przepisach i umożliwia wypracowanie identycznych ścieżek postępowania w zakresie kontroli – podsumowuje Piotr Żółty, International Business Development, ekspert Inelo z Grupy Eurowag.

Nowe zmiany w czasie jazdy i odpoczynków

W czasie konferencji Dyrekcja Generalna ds. Mobilności i Transportu DG Move przedstawiła projekt aktualizacji rozporządzenia 561 dotyczącego czasu jazdy i odpoczynków w transporcie osób. Nowe zmiany zakładają wprowadzenie specjalnych odstępstw od norm pracy kierowców wykonujących okazjonalne przewozy osób. Byłaby to możliwość dzielenia przerwy w jeździe ciągłej na trzy 15-minutowe, odstępstwo odłożenia odpoczynku dziennego o godzinę lub dwie dla wycieczek trwających ponad 8 dni oraz zmniejszenie ograniczeń w sprawie odstępstwa ­ odłożenia tygodniowego odpoczynku o 12 dni. Wszystkie te odstępstwa miałyby obowiązywać nie tylko w okazjonalnych, międzynarodowych przewozach osób, ale także krajowych.

- Niestety dodanie nowych odstępstw dla grupy kierowców, wykonujących okazjonalne przewozy osób i objęcie ich obowiązywaniem również przewozów krajowych może spowodować zdecydowanie więcej ręcznej pracy dla służb kontrolnych. Dlaczego? Karta kierowcy oraz tachograf nie jest w stanie rozróżnić okresów, w których był wykonywalny właśnie okazjonalny przewóz osób. A taka procedura może wydłużyć czas kontroli na drogach i w przedsiębiorstwach, a także  jest obarczona większym ryzykiem popełnienia błędów, ponieważ inspektorzy będą zobowiązani do wykonywania jej w dużej mierze manualnie. Co więcej, kontrola międzynarodowych przewozów okazjonalnych opiera się na tzw. formularzach jazdy. Obecnie są one wymagane tylko w przewozach międzynarodowych osób i nie jest jasne, czy zostaną rozszerzone na przewozy krajowe. Tak samo jak nie są czytelne przepisy w zakresie przechowywania tych dokumentów w razie ewentualnej kontroli w przedsiębiorstwie. W obliczu zaproponowanych zmian Inelo wyraziło swoje stanowisko i przedstawiło niekorzystny wpływ na funkcjonowanie zarówno inspekcji, jak firm. Projekt jest na etapie procedowania - mówi Małgorzata Pander, International Development Expert, Inelo z Grupy Eurowag.

Szybka ocena firmy transportowej na drodze

W czasie debaty jednym z omawianych tematów był również system ERRU, czyli European Registers of Road Transport Undertakings, w którym zbierane są najważniejsze informacje o przewoźnikach drogowych. Co najważniejsze, rejestr ten jest ze sobą połączony w celu szybkiej wymiany informacji o firmach między krajami i dzieli się na dwie części. Pierwsza jest otwarta dla opinii publicznej i zawiera dane o posiadanych uprawnieniach przez firmę transportową. Z kolei drugi obszar jest wyłącznie dedykowany inspekcjom drogowym i są w nim informacje o naruszeniach kierowcy i przedsiębiorstwa. Każde państwo UE jest zobowiązane do utworzenia własnego Krajowego rejestru, który jest częścią składową ERRU. W Polsce jest to system KREPTD, który działa od 2017 roku. Obecnie do systemu ERRU ma być wprowadzony tzw. rating, czyli nowy system oceny ryzyka przedsiębiorstwa, wynikający z przepisów pakietu mobilności.  Co on oznacza?

-  Biorąc pod uwagę historię kontroli przewoźników i stwierdzone wykroczenia w obrębie firmy,   przyznawana będzie odpowiednia liczba punktów w systemie. Punkty nakładane będą w zależności od wagi danego naruszenia, a na ich podstawie wyciągana jest średnia z ostatnich dwóch lat, przypadająca na kontrolę. Najistotniejszy jest jednak tutaj fakt, że tzw. rating danego przedsiębiorstwa będzie wyświetlał się inspektorom w czasie kontroli drogowej.  Oznacza to, że służby od razu zorientują się w sytuacji, czy dana firma transportowa przestrzega przepisów, co może znacząco przyspieszyć ich weryfikację. Sprawdzany przewoźnik zostanie zaklasyfikowany do jednego z czterech przedziałów oznaczonych kolorami. Szary daje inspektorom do zrozumienia, że w danej firmie nie przeprowadzono dotychczas kontroli. Kolor zielony (0-100 punktów) oznacza, że nie występują bardzo poważne naruszenia. Pomarańczowy (od 101 do 200 punktów) jest formą ostrzeżenia, że liczba poważnych naruszeń jest wysoka.  Z kolei kolor czerwony oznacza, że firma uzbierała od 201 punktów w górę, a dla inspektorów jest to informacja o bardzo częstym występowaniu poważnych naruszeń, gdzie w grę mogą wchodzić nawet przewinienia związane z manipulacjami na drodze – komentuje Mateusz Włoch, ekspert ds. rozwoju i szkoleń, Inelo z Grupy Eurowag.