Pomimo poprawy wskaźników makroekonomicznych, 37% Europejczyków zadłuża się, by mieć środki na życie – wnioski z Intrum European Consumer Payment Report

Coraz więcej Europejczyków deklaruje zdolność do terminowego regulowania zobowiązań finansowych, choć wyzwania związane z podstawowymi wydatkami, takimi jak żywność i energia, nadal ograniczają ich budżety, co dotyczy szczególnie młodszych konsumentów. Tegoroczny raport European Consumer Payment Report (ECPR), opublikowany przez Intrum, pokazuje, że choć sytuacja materialna mieszkańców Starego Kontynentu ulega poprawie, ich poczucie bezpieczeństwa finansowego pozostaje niskie z powodu wysokich i niestabilnych cen oraz kosztów kredytów. W ramach badania, 20 tys. respondentów z całej Europy zapytano o nawyki płatnicze, ocenę ich aktualnej i przyszłej sytuacji finansowej. Sprawdzono także, na ile akceptujemy asystę sztucznej inteligencji przy korzystaniu z usług finansowych.

Większość konsumentów wywiązuje się z miesięcznych zobowiązań

Ogólny poziom kluczowych wskaźników ekonomicznych w strefie euro uległ poprawie: odnotowano niewielki wzrost PKB (o 0,2%) w drugim kwartale 2024 roku[1]. Równocześnie Europejski Bank Centralny obniżył poziom stóp procentowych, mając na celu pobudzenie aktywności ekonomicznej. Inflacja w Europie zbliża się do celu 2%, po wcześniejszych szczytach wynoszących 11% w strefie euro i Wielkiej Brytanii zaledwie dwa lata temu[2]. Zmiany te przyczyniają się do poprawy warunków finansowych, ułatwiając konsumentom regulowanie miesięcznych zobowiązań. Raport Intrum ECPR pokazuje, że Europejczycy są obecnie bardziej pewni, że będą mogli opłacać swoje rachunki na czas.

- Aż 74% respondentów zadeklarowało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy realizowało wszystkie swoje opłaty terminowo, co stanowi najwyższy wynik od 2019 roku. Jednak podchodzimy do tych wyników z ostrożnością. Zjawisko wynika częściowo z poprawy warunków makroekonomicznych w Europie i choć jest to pozytywny trend, sytuacja materialna europejskich konsumentów pozostaje niestabilna ze względu na utrzymujące się wysokie ceny, koszty kredytowe i zmienność cen energii. Wiele osób opłaca rachunki planowo, jednak często jest to wynik przystosowania się do życia za mniejsze pieniądze niż przed pandemią, która wymusiła na konsumentach zmianę codziennych nawyków i sprawiła, że musieli nauczyć się lepiej radzić sobie z presją finansową – komentuje Krzysztof Krauze, Prezes Intrum w Polsce.

Europa Południowa płaci w terminie

Dokładniejsze spojrzenie na zdolność do terminowego regulowania opłat w Europie pokazuje duże różnice między poszczególnymi regionami. Kraje południowoeuropejskie zdecydowanie przodują w tej kwestii – aż 9 na 10 respondentów z Hiszpanii i 85% z Portugalii deklaruje, że respektuje terminy płatności. Z kolei w krajach nordyckich, takich jak Norwegia, Dania i Finlandia, tylko około 2/3 konsumentów płaci bez opóźnień. Powyższe różnice wynikają z wyższych kosztów kredytów i większej zmienności stóp w krajach nordyckich. Ponadto część respondentów korzysta z kart kredytowych i chwilówek, aby dotrwać do następnej wypłaty. Według raport takie rozwiązania są nadal powszechne – 37% konsumentów zadłuża się, by pokryć podstawowe wydatki.

Kontrast między pokoleniami

Dynamiczne zmiany w gospodarce i rozwój technologii mają znaczący wpływ na finansową codzienność młodszych Europejczyków. Z raportu wynika, że aż 30% millenialsów nie opłaca rachunków na czas, co stanowi duży kontrast w porównaniu do pokolenia boomerów, gdzie ten wskaźnik wynosi jedynie 16%. Wysoki poziom aktywności młodych konsumentów w mediach społecznościowych i innych kanałach online sprawia, że łatwiej dotrzeć do nich z przekazem reklamowym i tym samym są oni bardziej podatni na działania marketingowe. W efekcie częściej przekraczają swoje budżety, popadając w problemy finansowe.

Konsumenci zaczynają doceniać AI

Nowoczesne technologie, takie jak sztuczna inteligencja, coraz mocniej zaznaczają swoją obecność w finansach osobistych. Co czwarta osoba przyznaje, że preferowałaby kontakt z botem AI przy ustalaniu planów spłat zadłużenia, ponieważ pozwala to uniknąć stresu i dyskomfortu związanego z rozmową o tak kłopotliwych kwestiach. Chociaż technologia oferuje nowe możliwości w zarządzaniu finansami, konsumenci nadal pozostają ostrożni w jej ocenie, obawiając się o bezpieczeństwo swoich danych. To sygnał dla firm, że w miarę rozwoju sztucznej inteligencji w usługach finansowych, konieczne będzie zapewnienie przejrzystości algorytmów oraz ochrony danych osobowych, aby konsumenci czuli się pewnie w korzystaniu z nowych technologii i mieli zaufanie do proponowanych rozwiązań.

- W Intrum każdego dnia mamy kontakt z setkami tysięcy ludzi z różnych środowisk i o zróżnicowanej sytuacji materialnej. AI, odpowiednio zaimplementowana, może zbliżać firmy do dłużników, umożliwiając bardziej empatyczną, a jednocześnie skuteczną komunikację. Dzięki zdolności do analizy ogromnych ilości danych w czasie rzeczywistym, AI może wspierać personalizację kontaktu z dłużnikiem. Pozwala to stworzyć przekaz dopasowany do sytuacji finansowej każdego klienta, oferując bardziej elastyczne i spersonalizowane rozwiązania – przyznaje Krzysztof Krauze.

 

Pełny raport European Consumer Payment Report jest dostępny do pobrania na stronie intrum.com/ecpr2024

 

 

[1] Intrum, European Consumer Payment Report 2024, intrum.com/media/cimdhbau/ecpr-2024.pdf.

[2] Tamże