Dane geoprzestrzenne zrewolucjonizują gospodarkę?

Jak wynika z danych Markets and Markets, do 2021 r. wartość sektora analizy danych przestrzennych sięgnie 74 miliardów dolarów, w porównaniu do 30,7 miliarda w 2016[1]. Średni roczny wzrost tego sektora w tym okresie będzie wynosił aż 19,2 proc.  Szacuje się, że obecnie nawet 80 proc. wszystkich generowanych danych posiada składnik geolokalizacyjny[2], a wykorzystaniem ich potencjału zainteresowane są firmy ze wszystkich sektorów gospodarki. Zdaniem Linux Polska, technologie przetwarzania danych oparte o open source, które stanowią alternatywę dla drogich rozwiązań komercyjnych, istotnie przyczynią się do wzrostu popularności i wykorzystania danych przestrzennych.

Według badania Markets and Markets, najszybciej rozwijającym się segmentem sektora analizy danych geoprzestrzennych jest system informacji geograficznej (Geographic Information System – GIS), który umożliwia gromadzenie i analizowanie informacji pozyskiwanych za pośrednictwem systemu GPS, a także zdjęć satelitarnych i lotniczych.

– Gromadzenie danych przestrzennych z systemu GPS czy zdjęć satelitarnych nie jest niczym nowym. Jednak rozwój nowoczesnych narzędzi analitycznych, przede wszystkim tych opartych na technologiach open source, daje zupełnie nowe możliwości wykorzystania tego typu informacji. Obecnie trudno wymienić sektor gospodarki, który nie jest zainteresowany wykorzystaniem potencjału tkwiącego w analizie danych geoprzestrzennych. Świadczy o tym, chociażby dynamiczny rozwój tego rynku – według P&S Market Research, do 2023 roku wartość sektora GIS będzie rosła na poziomie 10 proc. rok do roku – komentuje Marcin Jaworski, Starszy Architekt Rozwiązań w Linux Polska.

GIS w służbie marketingu, logistyki i sektora publicznego

Analiza danych przestrzennych posiada potencjał optymalizacji wielu gałęzi gospodarki. Przykładem jest sektor logistyczny czy usługi spedycyjne. The United States Postal Service wykorzystuje GIS w celu  usprawnienia procesu dostarczania przesyłek, aby szybciej trafiały do adresatów. Amerykańska firma spedycyjna US Express analizuje duże ilości informacji zbieranych przez własne pojazdy wyposażone m.in. w GPS, co pozwala na uzyskanie oszczędności rzędu milionów dolarów rocznie, dzięki opracowaniu możliwie najkrótszych tras przejazdu.

Analiza danych przestrzennych pozwala znaleźć bardziej precyzyjne odpowiedzi na pytania, takie jak np. kto, gdzie i co kupuje. American Express przygotowuje promocje dla swoich klientów na podstawie historii ich zakupów, zbierając dane z geo-tagingu udostępnione przez portal Foursquare. Jak wynika z raportu The Forrester Wave: Geospatial Analytics Tools And Platforms, GIS nie tylko pomaga w zbieraniu danych dla celów sprzedażowych, ale także umożliwia lepsze rozumienie zachowań klientów i dostosowanie oferty do ich potrzeb. Zastosowanie tego systemu w praktyce jest ułatwione dzięki smartfonom i innym urządzeniom podłączonym do Internetu Rzeczy (IoT). Są to bowiem narzędzia pozwalające na pobieranie danych przestrzennych, które następnie są analizowane w czasie rzeczywistym.

Obecnie analiza danych przestrzennych pomaga również zadbać o nasze bezpieczeństwo finansowe. – Chodzi o system używany przez banki do wykrywania oszustw, który analizuje próby zrealizowania transakcji kartą kredytową i odległość pomiędzy punktami, w których te próby miały miejsce – dodaje Marcin Jaworski, Linux Polska.

Na świecie najważniejszym podmiotem odpowiedzialnym za rozwój GIS pozostaje jednak sektor publiczny. W 2016 roku odpowiadał za 28 proc. przychodów tej branży[3]. – Wykorzystanie analizy danych przestrzennych w sektorze publicznym jest powszechne. Rozwiązania z tego obszaru mogą pomóc agencjom rządowym np. w kontroli przepływu produktów objętych akcyzą, czy też sposobu wykorzystania środków finansowych przeznaczanych przez UE na dofinansowanie działalności rolniczej – wyjaśnia Marcin Jaworski, Linux Polska.

Inteligentne miasta i zarządzanie klęskami żywiołowymi

Rynek analizy danych przestrzennych jest napędzany nie tylko przez zamówienia ze strony sektora publicznego, lecz również przez rozwój technologii LIDAR (Light Detection and Ranging), rozpowszechnienie się modelu przetwarzania danych opartego o chmurę obliczeniową, jak i wzrost dostępności samych danych.

Duże zapotrzebowanie na rozwiązania bazujące na GIS występuje w Chinach, Indiach oraz w krajach Azji Południowo-Wschodniej, co wiąże się z popularnością idei tzw. smart cities. Inwestowanie w rozwiązania wykorzystujące dane geolokalizacyjne ułatwia zarządzanie sytuacjami kryzysowymi, takimi jak powodzie czy pożary, a także zasobami naturalnymi, czy nawet zmianami klimatu. Fakt ten przyczynił się do wzrostu rynku analizy danych przestrzennych w Ameryce Północnej i Europie i odpowiada za ekspansję rozwiązań GIS-owych np. w Chinach czy Brazylii. – Dobrym przykładem zastosowania GIS, który przekracza granice, jest projekt aplikacji, która na podstawie danych przestrzennych pomaga rozlokować jednostki służb ratunkowych w razie katastrof naturalnych. Kolejnym będzie system, który pomoże zarządzać nawadnianiem upraw w działających na dużą skalę gospodarstwach rolnych – sugeruje Marcin Jaworski, Linux Polska.

Polski rynek z potencjałem

Jak sugeruje Marcin Jaworski z Linux Polska, wzrost zapotrzebowania na analizę danych przestrzennych widać wyraźnie na polskim rynku.

– Coraz popularniejsze stają się usługi geomarketingowe polegające na integracji danych geolokalizacyjnych z danymi biznesowymi. Dzięki tzw. geokodowaniu możliwa jest na przykład wizualizacja specyfiki poszczególnych regionów w zakresie wzorców sprzedaży czy preferencji produktowych na danym terenie. Z geomarketingu skorzystają zarówno firmy dopiero wkraczające na rynek, dla których ważna jest ocena potencjału sprzedażowego w określonej lokalizacji, jak również te, które chcą zoptymalizować już istniejącą sieć dystrybucji – zaznacza Marcin Jaworski, Linux Polska.

Jednym z symptomów rosnącego zapotrzebowanie na usługi z zakresu analizy danych przestrzennych jest pojawienie się zagadnień z nimi związanych w programach nauczania uczelni wyższych.

 – Od tego roku akademickiego podjęliśmy współpracę z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Na kierunku geoinformatyka pokażemy studentom m.in. jak przetwarzać dane przestrzenne z pomocą platformy analitycznej R i jak budować interaktywne serwisy tematyczne oparte na tego typu danych. Od absolwentów kierunków IT wchodzących na rynek pracy coraz częściej wymaga się umiejętności stosowania tych rozwiązań w praktyce. Rozwiązania technologiczne wykorzystywane w czasie zajęć, takie jak platforma R, wyznaczają standardy analityki na całym świecie i działają w systemie open source. Ich zastosowanie jest alternatywą dla drogich rozwiązań, więc mogą przyczynić się do popularyzacji analizy danych przestrzennych – dodaje Jaworski.

 

[1] http://www.marketsandmarkets.com/PressReleases/geospatial-analytics.asp

[2] https://www.datanami.com/2016/10/17/the-here-and-now-of-big-geospatial-data/

[3] https://www.gislounge.com/global-gis-industry-continues-grow/